ازدواج موقت

 درازدواج موقت

از نکات مهم درعقد موقت آن است که هنگام عقد باید مدت عقد و میزان مهریه تعیین گردد در غیر اینصورت عقد باطل است 

طلاق درازدواج موقت

تشریفات خاصی دارد جدا شدن در عقد موقت یا با بذل مدت از طرف مرد امکان پذیر است یا با اتمام مدت عقد

ماده ی 1139 قانون مدنی بیان میدارد  طلاق مخصوص عقد دائم است و زن منقطعه با انقضاء مدت یا بذل آن از طرف شوهر از زوجیت خارج می شود 

بذل مدت یک عمل حقوقی یک جانبه (ایقاع) است که به اراده شوهر واقع می شود و بر خلاف طلاق نیازمند طی تشریفات خاص نیست.

در نکاح موقت  پس از بذل مدت رجوح در عده ممکن نیست و در خصوص بذل مدت نیز  شوهر  می تواند به زن و یا شخص دیگری وکالت دهد.

برای ازدواج و شرایط عقد موقت 

مدارک مورد نیاز عقد موقت
1-شناسنامه و کارت ملی و دو قطعه عکس زوج
2-شناسنامه و کارت ملی و دوقطعه عکس و سند طلاق زوجه

تقاوت عقد موقت و عقد دائم
1-در عقد موقت باید میزان مهریه و مدت زمان عقد موقت تعیین  گردد.
2-در عقد موقت زوجه مستحق نفقه ، اجرت المثل و نصف اموال و سایر حقوق مالی نیست.
3-عقد موقت در شناسنامه زوجین منعکس نمی شود.
4-سند عقد موقت سند عادی میباشد و به اداره ثبت احوال اعلام نمیگردد.

5-اگر سند عقد موقت دارای مهر برجسته دفتر ازداج باشد مورد قبول هتل ها وسایر اقامتگاهها می باشد.
بنابراین دقت فرمایید چنانچه سند عادی عقد موقت فاقد مهر دفتر ازدواج باشد وجاهت قانونی دارد اما مورد پذیرش اقامتگاهها و هتلها نیست.
۶-در عقد موقت پس از اتمام مدت تعیین شده در سند نکاح موقت خود به خود زوجین به یکدیگر نامحرم میشوند. 
7-چنانچه زوجین بخواهند قبل از اتمام موعد اقدام به فسخ آن کنند باید به عاقد مراجعه و سند نکاحیه را فسخ کنند و نیازی به مراجعه به دادگاه نیست.
8-درصورتی که مرد بخواهد قبل از اتمام موعد به تنهایی بدون موافقت زن اقدام به فسخ آن نماید میتواند با مراجعه به عاقد و پرداخت مهریه اقدام به فسخ صیغه نامه نماید.
9-چنانچه زن بخواهد قبل از اتمام موعد به تنهایی صیغه نامه را فسخ نماید میتواند با مراجعه به عاقد و بذل مهریه اقدام به فسخ ان نماید.

مدت زمان عده در ازدواج موقت

در  قانون مدنی ، عده زن در عقد موقت در صورت بذل مدت و انقضای مدت دو طُهر است یعنی پاکی  ولی اگر زن به اقتضای سن باید عادت ماهیانه داشته باشد ولی به دلایلی عادت ماهیانه نبیند ، مدت عده چهل و پنج روز خواهد بود . اگر هم در حین عقد موقت با فوت شوهر زن باید مدت عده وفات که چهار ماه و ده روز است را عده نگه دارد . 

اجازه پدر در ازدواج موقت

شرط صحت عقد است .صیغه عقد موقت دختران  مشروط به کسب اجازه یا رضایت پدر یا جد پدری است . با این حال شرایط صیغه موقت بدون اجازه پدر ، برای فرزند دختر ، آن است که قبلا دختر ازدواج کرده و باکره یا دوشیزه نباشد . همچنین ، اگر پدر یا جد پدری در قید حیات نباشند ، می توان صیغه موقت کرد و اگر هم پدر ، بدون دلیل موجه برای ازدواج دختر رضایت ندهد ، می توان از دادگاه اجازه عقد موقت گرفت . اما در مورد پسران ، اجازه پدر جز شرایط صیغه موقت نیست .

ارث در عقد موقت یا نفقه زن در عقد موقت ، معین شده است اما نکته مهمی که در خصوص صیغه موقت وجود دارد ، آن است که اصولا این نوع عقد ، در مواردی توصیه می شود که افراد ، امکان عقد دائم را نداشته و با ازدواج نکردن ، بیم آن می رود که مرتکب خطا و گناه شوند .

ازدواج موقت یا صیغه به دلیل رفع نیازهای جنسی افراد ، توسط مذهب شیعه تجویز شده است  فلذا در مواردی که افراد ، قصد دارند ازدواجی دائم و پایدار داشته باشند و تولید نسل کنند ، می بایست شیوه عقد دائم را انتخاب نمایند . علاوه بر این ، از آن جهت که احکام مربوط به ارث و نفقه زن در صیغه با عقد دائم متفاوت است ، در ازدواج موقت دختران ، ریسک زیادی متصور است 

یکی از سوالات متداول در رابطه با عقد موقت از سوی افراد مطرح می شود، این سوال است صیغه موقت کجا اجرا شود و به کجا  برای ثبت صیغه موقت کجا باید رفت؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که از نظر قانون، ثبت عقد موقت اصولا اجباری نبوده و بنابراین بر خلاف نکاح دائم که حتما باید در دفاتر رسمی ازدواج ثبت گردد، در صیغه موقت مرجع خاصی برای ثبت عقد موقت در نظر گرفته نشده است. با این وجود، پیشنهاد می شود جهت جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی در آینده، صیغه موقت نیز در دفتر رسمی ازدواج ثبت گردد.

لزوم ثبت ازدواج موقت

-در مواردی که در مدت ازدواج موقت، زوجه باردار شود.

–در صورتی که ثبت عقد موقت به صورت شرط ضمن ازدواج موقت قید شود.

–در صورتی که طرفین پس از ازدواج موقت در مورد ثبت عقد موقت توافق نمایند.

ضمانت اجرای کیفری تخلف از حکم قانون نیز پرداخت جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت برای مرد خواهد بود .  جزای نقدی درجه پنج بیش از هشت میلیون تومان الی هجده میلیون تومان است و حبس تعزیری درجه هفت ، شامل حبس از 91 روز تا 6 ماه خواهد بود  در خصوص عقد دائم مجازات عدم ثبت ازدواج را مقرر داشته است.

ضمانت اجرای کیفری عدم ثبت ازدواج پرداخت جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت برای مرد خواهد بود و البته این ضمانت اجرا اختصاص به نکاح دائم داشته نه ازدواج موقت.

ارث در ازدواج موقت

یکی از بحث های مهم بین ازدواج موقت و ازدواج دائم، ارث بردن زن و شوهر از یکدیگر است.  اشخاصی که بر اساس قانون مدنی از هم ارث می‌برند، زن و شوهری هستند که با هم عقد کرده باشند و در حین فوت، در زوجیت هم باشند.

در ماده ۹۴۰ قانون مدنی رابطه ارث میان زوج‌ها برقرار شده است، که عقد دائم باشند. بر اساس این ماده زوج‌ها که زوجیت آن‌ها دائمی بوده و ممنوع از ارث نباشند، از یکدیگر ارث می‌برند. ارث نبردن زن در عقد موقت، بر اساس قواعد فقهی است که در قانون مدنی هم از مفهوم مخالف ماده ۹۴۰ می‌توان آن را مشخص کرد.

ارث بردن، جزء احکام آمره هستند و توافق بر خلاف آن، مجاز نیست محکوم به بطلان است بنابراین زوجین نمی‌توانند شرط بگذارند که در عقد موقت از یکدیگر ارث ببرند. اما می‌توانند برای یکدیگر وصیت کنند این وصیت تا مقدار ثلث اموال صحیح و نافذ است. زیرا مطابق قانون مدنی هر شخصی می‌تواند تا زمانی که در قید حیات است تا یک سوم اموالش را وصیت نماید و در این خصوص ممنوعیتی وجود ندارد. وصیت زیاده بر ثلث اموال منوط به اجازه ورثه است، اما اگر تا یک سوم اموال وصیت شود نیازی به اجازه ورثه نیز ندارد. لازم به ذکر است که اگر صیغه منجر به تولد فرزند شود آن فرزند از پدر و مادر خود ارث می‌برد.

احکام ارث فرزندان از والدین و ارث والدین از فرزند، در این نوع از ازدواج، مانند احکام ارث، در عقد دائم خواهد بود. بنابراین نه تنها فرزند حاصل از عقد موقت، از والدین خود، ارث می برد، بلکه والدین نیز، از او ارث خواهند برد.

موانع ارث در قانون مدنی 

1–قتل :مورث ( متوفی )مطابق ماده 880 قانون مدنی قتل از موانع ارث است . بنابراین کسی که مورث خود را از روی عمدبکشد از ارث او ممنوع می شود ، اعم از این که قتل بالمباشره باشد یا بالتسبیب و منفردا باشد یا به شرکت دیگری 

2- کفر : مطابق ماده 881 مکرر قانون مدنی کافر از مسلم ارث نمی برد . اگر در بین ورثه متوفای کافری شخصی مسلمان باشد ، وراثی که کافر هستند ارث نمی برند ، اگر چه از لحاظ درجه و طبقه مقدم بر وارث مسلمان باشند .

3- لعان : اگر مردی انتساب فرزندی به خودش را انکار کند و به زن خود تهمت زنا بزند ، رابطه توارث میان آنها از بین می رود . یعنی بعد از لعان ، زن و شوهر دیگر از هم ارث نمی برند . بعلاوه اینکه رابطه توارث میان فرزند با پدر هم قطع می شود . یعنی نه پدر از فرزندی که او را انکار کرده است ارث می برد و نه فرزند از پدر ارث خواهد برد . در این شرایط ، چنین فرزندی تنها از خویشاوندان مادری خود ارث می برد و متقابلا خویشاوندان مادری نیز از او ارث خواهند برد .

4- ولادت از زنا : مطابق ماده 884 قانون مدنی ولد الزنا از پدر ، مادر و اقوام آنان ارث نمی برد .

5- جنین : یکی دیگر از موانع ارث جنین است . مطابق ماده 878 قانون مدنی هرگاه در هنگام فوت مورث ، جنینی وجود داشته باشد که زنده به دنیا آمدن او موثر در تقسیم ارث باشد و به عبارتی مانع از ارث تمام یا برخی دیگر از ورثه باشد ، تقسیم به عمل نمی آید تا وضعیت جنین نیز مشخص شود . 

6- غایب مفقود الاثر : مطابق ماده 879 قانون مدنی اگر بین وراث ، غایب مفقودالاثر باشد ، سهم او کنار گذاشته می شود تا غیبت او روشن شود .

7- برده بودن : یکی دیگر از موانع ارث در فقه ، برده بودن است که در حال حاضر با توجه به لغو برده داری ، احکام راجع به آن نیز منتفی است .

صیغه نود و نه ساله هم همان عقد موقت بوده و مقدار سال عقد، ماهیت آن را تغییر نخواهد داد . در این نوع صیغه زن حق ارث بردن از مرد را ندارد ، همچنین تعیین مهریه برای این عقد الزامی است اما زن در صورتی مستحق نفقه خواهد بود که در ضمن عقد برای زن شرط شده باشد .

میزان نفقه زن حامله در ازدواج دائم و موقت یا در عده طلاق و وفات

در صورت عدم توافق بر مبلغ مشخصی با نظر دادگاه است. نفقه زن باردار، در ازدواج دائم، بر عهده همسر او است.  نفقه، در عقد ازدواج موقت، وجود ندارد، مگر اینکه شرط شده باشد. عده طلاق زن باردار، تا پایان وضع حمل بوده و نفقه تا پایان این دوران، بر عهده مرد می باشد. نفقه زن حامله در عده وفات، از اموال شوهر یا اقاربی که پرداخت نفقه بر عهده آن ها است، قابل مطالبه خواهد بود.

ادرس محاکم و دفاتر خدمات الکترنیک قضایی

جهت مشاوره تلفنی با مدیریت و وکلا

تلفن ها

تلفن همراه:          ۰۹۱۵۳۱۶۸۰۲۶

تلفن همراه:          ۰۹۱۵۴۱۲۸۰۲۶

تلفن ثابت:          ۰۵۱۳۸۴۷۶۷۶۷